به گزارش ایرنا، قائم مقام دانشگاه محقق اردبیلی در این کنگره با اشاره به گسترش طریقت صفوی در شمال غرب فلات ایران گفت: با تبدیل شدن مقبره شیخ صفی الدین به کعبه طریقت صفوی و استفاده از کلاه حیدری توسط قزلباشان که پیش تر توسط مریدان پوشیده می شد، اردبیل توسط قزلباش ها به نقطه تمرکز اقتصادی خاندان صفویه تبدیل شد.
محمد نریمانی افزود: طایفه های قزلباش با تبدیل رهبر طریقت به عنوان حاکم نقش مهمی در تشکیل حکومت صفویه داشتند و به رغم فراز و نشیب های فراوان و حتی پس از انقراض سلسله صفویه، قزلباش ها قدرت خود را حفظ کرده و تاثیر قابل توجهی بر سرنوشت ایران و آناتولی گذاشتند.
وی بیان کرد: اردبیل در شکل گیری قزلباشان و جوشش انقلابی آنها نقش عمده ای داشت و موجب بروز و ظهور فرهنگی غنی در دوره ای مهم از تاریخ ایران زمین شد که همچنان ادامه دار است.
دبیر کنگره ملی قزلباشان در ایران و آناتولی و رییس دفتر توسعه فرهنگی آذربایجان دانشگاه محقق اردبیلی با اشاره به اهمیت مطالعه عصر صفوی جهت حفظ وحدت ایران عنوان کرد: قزلباشان شاه اسماعیل یکم را در راستای رسمیت بخشیدن به مذهب شیعه در کشور یاری کردند اما تاثیر آنها به قدری بود که به تدریج دیگر شاهان صفوی قزلباشان را با سربازان عادی جابجا کردند و در نهایت این امر موجب کاهش قدرت و افول صفویه شد.
یعسوب اصغری عنوان کرد: افشار و قاجار از طایفه های قزلباش بودند که بعدها نیز اداره امور کشور را بر عهده گرفتند و با توجه به این دامنه نفوذ، بازشناسی عملکرد آنها برای هویت تاریخی کشور از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی در ادامه با اشاره به اهمیت برگزاری این کنگره یک روزه گفت: 128 چکیده مقاله و 70 مورد اصل مقاله در محورهای قزلباشان و هویت، قزلباشان و صفویه، قزلباشان و تاریخ نگاری، قزلباشان و عثمانی، نقش قزلباشان در حکومت های پس از صفویه به دبیرخانه کنگره فرستاده شد که از میان آنها چهار مقاله در قالب سخنرانی کلیدی و 28 مقاله نیز در 9 پنل تخصصی ارایه می شود.
رییس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه محقق اردبیلی هم با اشاره به تشکیل حکومت صفویه 900 سال پس از اسلام، تفکر شیعی و ملیت ایرانی را اساس شکل گیری این حکومت عنوان کرد.
حبیب ابراهیم پور گفت: پیش از صفویه خدا، شاه و رعیت سه جز شکل دهنده فلسفه حکومت داری بودند که پس از آن ترکیب به خدا، امام عصر، شاه و رعیت تغییر کرد و در حکومت های پس از صفویان نیز در پیش گرفته شد.
وی در ادامه به فعالیت های صورت گرفته از جمله برگزاری سمپوزیوم جنگ چالداران اشاره کرد و خواستار راه اندازی مرکز مطالعه و کتابخانه تخصصی صفویه در دانشگاه محقق اردبیلی شد.
در ادامه این آیین از کلاه قزلباشان پس از 500 سال رونمایی و همچنین از صفویه پژوه پرفسور حسین میرجعفری تجلیل شد.